Pod Prąd

wrzesień 2025

Od kilku miesięcy sytuacja w kopalni i elektrowni Turów jest napięta, pracownicy oraz związki zawodowe domagają się podwyżek, poprawy warunków BHP. Związki domagają się przestrzegania umów jeszcze z 2016 r., które mówią o zatrudnieniu w latach 2025-2026. Do tego, pracownicy i związkowcy mówią o „zerwanym dialogu” i o „nagannym stylu zarządzania”.

W opinii związków zawodowych, obecne zarządzanie PGE w osobie Dariusza Marca ma się charakteryzować „butą i apodyktyzmem”. Na stronie FB NSZZ „Solidarność” KWB Turów pokazano grafikę, która ilustruje jak potwór atakuje kopalnię  – tym potworem ma być jednak sam koncern PGE, ale chyba pod  nowymi władzami. Poprzednie przecież obiecywały działanie Turowa do 2044 r. Tamte władze zapowiadały też NABE, które zakładało jednak to, co się obecnie ma dziać w PGE w Turowie i w Bełchatowie – separację aktywów węglowych od struktury samego koncernu energetycznego.  Związki mówią o zerwanym kontakcie, ale być może chodzi też o to, że koncern przestał wykonywać ruchy pozorne?

Jakub Gogolewski z Mission Possible zaznacza: „Problematyczny jest fakt, iż trudna przyszłość koncernu, która była dość oczywista  dla ośmieszanych 6 lat temu pracowników organizacji pozarządowych   była  jednocześnie  całkowicie wypierana przez dobrze opłacaną kadrę zarządczą największej polskiej spółki energetycznej, rząd oraz ośrodki analityczne i biznesowe stanowiące  jego zaplecze doradcze. u. Także związki zawodowe podnoszące teraz lament, było stać na opłacenie niezależnych ekspertów, którzy powiedzą prawdę w oczy, a nie wydawanie setek tysięcy złotych na oszukiwanie wizją świetlanej przyszłości siebie oraz pracowników, których reprezentują”.

Podobne uwagi, jak związkowcy, zgłaszają także mieszkańcy miasta i regionu. Swoje obawy mogli oni przekazać na spotkaniu w urzędzie miasta, teraz pojawiły się odpowiedzi koncernu, do których udało nam się dotrzeć. Według mieszkańców, koncern ma się wycofywać z danych wcześniej obietnic, w tym z ważnych infrastrukturalnych inwestycji dla miasta. Jak czytamy w 2021 PGE przygotowało  . „Plan sprawiedliwej transformacji regionu kompleksu energetycznego Turów”, które 1  czerwca 2021 roku zostało podpisane przez Dyrektora Kopalni, Dyrektora Elektrowni oraz Prezes Zarządu GiEK. –Wskazano w nim, że spółka PGE Energia Ciepła S.A. zrealizuje projekt budowy elektrociepłowni (w technologii gazowo-parowej lub pracującej w oparciu o paliwa stałe), której celem będzie zabezpieczenia potrzeb cieplnych miasta Bogatynia. Harmonogram zakładał realizację inwestycji w okresie od I kwartału 2025 roku do II kwartału 2029 roku, przy planowanym modelu finansowania obejmującym 45% środków własnych GK PGE oraz 55% wkładu ze środków unijnych. Mieszkańcy skarżą się też na brak udziału PGE w życiu miasta, brak finansowania projektów, które służą społeczności lokalnej itp. 
W 2021 r. trwał spór polsko-czeski, następnie Turów stracił możliwość skorzystania ze środków FST. Mamy 2025 r. a prace nad ciepłownią są w fazie opracowywania koncepcji.

Komisja Europejska i Europejski Bank Inwestycyjny przygotowują studium dekarbonizacji oraz studium wykonalności nowego źródła ciepła dla miasta, które potem wybierze gmina Bogatynia. Władze miasta i regionu już wcześniej, na konferencji w Koninie w czerwcu, apelowały do Komisji Europejskiej o wsparcie z funduszu modernizacyjnego UE lub innych dochodów z systemu EU ETS. Burmistrz miasta jeszcze niedawno apelował na antenie radia Wrocław mówił: „Jak mamy się transformować? Jak mamy przygotować się na przyszłość? Jak mamy zapewnić bezpieczną, dobrą przyszłość naszym mieszkańcom, jeżeli nie otrzymujemy żadnegowsparcia." 

Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego złożył do Komisji Europejskiej wniosek o rozszerzenie programu "Droga do zatrudnienia po węglu". Program skierowany jest do osób poszukujących pracy, pracujących i uczących się z rejonu Wielkopolski Wschodniej, a także pracowników i byłych pracowników grupy ZE PAK. Nowością jest objęcie wsparciem także tych, którzy stracili zatrudnienie po 2018 roku. To pierwszy raz, kiedy sprawiedliwa transformacja zaczyna docierać do całego regionu, a nie tylko dla zatrudnionych. 

Konferencja prasowa EKO-UNII i Fundacji Mission Possible była okazją zadania pytań w sprawie często przemilczanej – czy wystarczy  wody na potrzeby elektrowni jądrowej w Bełchatowie? Doktor Sylwester Kraśnicki, hydrolog zajmujący się wpływem zmian klimatu na zasoby wodne powiedział, że obecne i przyszłe zasoby wody nie gwarantują sprawnego działania z uwagi na uwarunkowania hydrologiczne.
– Jestem niemal pewien, że Bełchatów nie jest dobrą lokalizacją ze względu na brakujące zasoby wody, zwłaszcza pod koniec obecnego stulecia – puentuje Sylwester Kraśnicki.
https://biznesalert.pl/hydrolog-belchatow-nie-nadaje-sie-na-druga-elektrownie-jadrowa/

25 września w Zagrodzie Kołodzieja w Zgorzelcu odbył się warsztat dotyczący wsparcia energetyki obywatelskiej. Pracowano z ekspertami w dwóch grupach dotyczący spółdzielni energetycznych  (samorządy) oraz obywatelskich społeczności energetycznych (stowarzyszenia, wspólnoty mieszkaniowe). Warsztat organizowały Porozumienie dla TrójZiemia, EKO-UNIA oraz Zielony Instytut.

 Kilka faktów dla których dziś spółdzielnie energetyczne (SE) są dobrym rozwiązaniem dla samorządowej energetyki lokalnej:
SE nie płacą opłat przesyłowych, dystrybucyjnych, mocowych i innych za wyprodukowaną przez siebie energię i mogą ją dostarczać do swoich jednostek z wykorzystaniem zasady net meteringu.
Oznacza ona dziś, że 60 % oddanej dystrybutorowi energii może być rozliczane przez cały rok, też zimą w zamian za 40 % energii, które dostaje np. Tauron.
Oczywiście przerzuca to koszty magazynowania tej energii ale też zyski  z wykorzystania 40 % energii na dystrybutora. 
Przejście z zasady net bilingu na netmeting jest dziś niewątpliwie korzystne dla instalacji, które posiadają lub zbudują samorządy. 

Na Dolnym Śląsku mamy wyjątkową sytuację próby współpracy  WFOŚ i GW z Tauronem w tej sprawie  (realnie interesy są oczywiście różne) w kwestii tworzenia  SE oraz możliwości przyłączania instalacji samorządowych do sieci.

Ale dziś tworzenie SE to  niezależny proces, który oparty jest na prawie spółdzielczym i podlega rejestracji w resorcie rolnictwa KOWR.
 Mamy boom na nowe spółdzielnie. 30.09. zarejestrowanych  było 47 SE.

 Oficjalna informacja- 2 minutowy  film KOWR- o korzyściach z założeniach SE- polecamy: