Świebodzin, 10 lipca 2002
Sz.P.
dr inż Jan Wróbel
Dyrektor Departamentu Ochrony Przyrody
Ministerstwa Środowiska
Wawelska 52/54
00-922 Warszawa
Uprzejmie dziękuję za przesłany protokół ze spotkania w Drawnie, które odbyło się 23 kwietnia b.r. Mam nadzieję, że spotkanie to okaże się krokiem do właściwej ochrony ekosystemów leśnych Drawieńskiego Parku Narodowego. Zdaniem Klubu Przyrodników nie istnieją bowiem istotne kontrowersje co do zabiegów jakie powinny być wykonane w lasach DPN, o ile za cel tych działań przyjęte zostanie dążenie do zgodności fitocenoz z biotopem, pod warunkiem uwzględnienia i poszanowania potrzeb także innych elementów przyrody parku, a taka była treść deklaracji złożonych na spotkaniu.
Jednak:
1. Jako uczestnik spotkania proszę o spowodowanie sprostowania nieprawdziwych informacji zawartych w protokole:
1. Przewodniczącą Komisji Ochrony Parków Narodowych i Rezerwatów Przyrody PROP jest Bogumiła Jędrzejewska a nie B. Jędrzejczak (akapit 2 na str. 1 protokołu).
2. Na naradzie reprezentowałem Klub Przyrodników (dawniej Lubuski Klub Przyrodników) - niezależną organizację pozarządową działającą na rzecz ochrony przyrody oraz Komisję Ochrony Parków Narodowych i Rezerwatów Przyrody PROP której jestem członkiem; nie reprezentowałem natomiast zespołu wykonawców Syntezy Planu, bo nie byłem wykonawcą Syntezy (akapit 2 na str. 1 protokołu).
3. Złożony przez LKP Ministrowi Środowiska raport nie "oskarżał służb DPN" o zamiar eksterminacji węgorza z wód Parku, ale stwierdzał fakt zapisania planu takiej eksterminacji w operacie ochrony ichtiofauny przygotowanym jako materiał do planu ochrony Parku. Łatwo to sprawdzić w treści Raportu (akapit 1 na str. 3 protokołu).
2. Po analizie treści protokołu odnoszę wrażenie, że nie odpowiada on wiernie treści spotkania, zwłaszcza we fragmentach, w których na spotkaniu wyrażana była ocena działań wykonanych w lasach DPN oraz komentowana treść odpowiedzi Dyrektora DPN na skargę LKP. Również wykonane cięcia w starodrzewach bukowych zostały w rzeczywistości ocenione jako niewłaściwe i niezgodne ze sztuką ochrony przyrody, a nie tylko jako "zbędne", jak zapisano w protokole.
3. Po raz kolejny jestem też zmuszony zwrócić uwagę na nieprawdziwość uporczywe głoszonej i wpisanej również w protokole tezy, jakoby "celem operatu leśnego była przebudowa drzewostanów w celu osiągnięcia ich zgodności z siedliskiem, a autorzy operatu leśnego założyli przebudowę drzewostanów w starszych klasach stosując trzebieże z podsadzeniami". Zwracam uwagę już na podstawowy fakt, że autorzy operatu leśnego zaplanowali jakiekolwiek podsadzenia na powierzchni 657,26 ha (suma powierzchni wydzieleń w których zaplanowano podsadzenia) , podczas gdy cięcia rębne - na powierzchni 1344,20 ha (suma powierzchni wydzieleń w których zaplanowano cięcia rębne). Jeszcze bardziej jednoznaczna jest wymowa analiz uwzględniających lokalizację poszczególnych zabiegów w drzewostanach zgodnych lub niezgodnych z siedliskiem. Dzięki uprzejmości autorów Syntezy Planu mieliśmy możliwość zapoznania się z materiałami analitycznymi operatu syntezy i wykonania z ich użyciem własnych analiz. Po raz kolejny zmuszeni jestemy przypomnieć ich wyniki:
W operacie leśnym, w rozdziale 11 - "Zbiorowiska roślinne" zamieszczono wykaz fitocenoz naturalnych i zbliżonych do naturalnych. Jak można wyliczyć sumując powierzchnię odpowiednich wydzieleń, takich drzewostanów jest 1753,41 ha. W operacie leśnym zaplanowano wykonanie cięć rębnych na 746,55 ha takich drzewostanów. Dodatkowo na 479,45 ha zaplanowano wykonanie trzebieży - 424,93 ha z nich to trzebieże w drzewostanach starszych niż 80-letnie. Oznacza to, że 70% drzewostanów, które w samym operacie leśnym opisano jako naturalne, ma podlegać rębniom lub trzebieżom.
W tym samym operacie i w tym samym rozdziale zamieszczono wykaz fitocenoz najbardziej zniekształconych ("nie zawierających elementów naturalnych", co między innymi znaczy, że nie ma w nich podrostu gatunków zgodnych z siedliskiem). Jak można wyliczyć sumując powierzchnie wymienionych wydzieleń, takich drzewostanów jest 3637,35 ha. Tylko na 543,32 ha spośród nich zaplanowano jakiekolwiek podsadzenia! Natomiast na powierzchni 2827,89 ha zaplanowano trzebieże bez żadnych podsadzeń.
W operacie leśnym, w załączniku 11 wg wzoru 42a, zamieszczono również wykaz drzewostanów o składzie gatunkowym niezgodnym z typem siedliskowym. Łączna powierzchnia drzewostanów ocenionych jako "niezgodne z siedliskiem" wynosi 2589,11ha. Jakiekolwiek podsadzenia zaplanowano tylko na 481,39 ha (18%) spośród tych drzewostanów.
W świetle powyższych danych nie ulega wątpliwości, że faktycznym, jakkolwiek nie eksponowanym werbalnie, głównym celem sporządzenia "operatu leśnego" było użytkowanie rębne starodrzewi, a tylko celem ubocznym - przebudowa niewielkiej części zniekształconych drzewostanów w kierunku uzgodnienia drzewostanów z siedliskiem. Uważam, że fakt ten wymaga jasnego stwierdzenia i adekwatnej oceny, czego dotychczas nie zrobiono.
Nie można się więc zgodzić z zapisanymi w protokole słowami, że konflikt dotyczy wyłącznie sposobu dojścia do celu, jaki jest zgodność fitocenozy z siedliskiem. Gdyby operat leśny i działania Dyrektora DPN rzeczywiście miałyby na celu uzgodnienie fitocenoz z siedliskami, przy respektowaniu potrzeb ochrony innych interesów przyrody, żaden konflikt nie musiałby mieć miejsca.
4. Ponieważ od spotkania w Drawnie do przesłania jego uczestnikom protokołu minęło już ponad dwa miesiące, działania do których zobowiązany został Dyrektor DPN, zostały już zapewne wykonane. Uprzejmie więc prosimy o udostępnienie poniższych zestawień:
Powierzchniowego zestawienia proponowanych przez operat leśny zabiegów, o którym mowa w akapicie 5 na str. 2 protokołu.
Wykazu skorygowanych zadań ochronnych dotyczących ekosystemów leśnych oraz zestawienia różnic między pierwotnymi zapisami operatu leśnego a wskazaniami skorygowanymi - o których mowa w ostatnim akapicie protokołu.
Uprzejmie prosimy także o udostępnienie projektu planu ochrony dla Drawieńskiego Parku Narodowego (projektu załączników 1 i 2 do rozporządzenia Ministra) jaki zapewne został, jak i w innych parkach narodowych, sporządzony w końcu czerwca b.r.
5. Z nadzieją przyjmujemy generalną konkluzję spotkania, polegającą na odstąpieniu od dotychczasowych, szkodliwych dla przyrody, metod "ochrony" ekosystemów leśnych Drawieńskiego Parku Narodowego. Zmuszeni jednak jesteśmy zauważyć, że wykonane w 2001 r. cięcia w starodrzewach bukowych, tak negatywnie ocenione na spotkaniu, Dyrektor DPN wykonał:
- mimo że Komisja Planu zgłosiła zasadnicze zastrzeżenia do treści operatu leśnego
- mimo negatywnej opinii Rady Naukowej Parku
- mimo że autorzy innych operatów wyraźnie sygnalizowali konieczność zachowania tych konkretnych starodrzewi
- mimo że sam podpisał się pod protokołem komisyjnego przyjęcia Syntezy - projektu ostatecznych ustaleń planu ochrony, w którym przewidziano odstąpienie od zamiaru wykonywania tych i podobnych cięć
- mimo że ideę odstąpienia od cięć w starodrzewach bukowych, jaka wynikła podczas prac nad syntezą planu, pozytywnie zaopiniowała zarówno Komisja Planu jak i rada Naukowa Parku
W świetle powyższych faktów uważamy, że nie do końca wiarygodne jest dotrzymanie przez Drawieński Park Narodowy także i obecnych zobowiązań. Dlatego Klub Przyrodników będzie w dalszym ciągu wnikliwie obserwować i analizować sytuację w Drawieńskim Parku Narodowym. Uprzejmie proszę o współpracę w tym zakresie, polegającą na udostępnianiu stosownych informacji.
6. Jak wiadomo, w listopadzie 2001 r. działania prowadzone w Drawieńskim Parku Narodowym zmusiły nas do złożenia formalnej skargi administracyjnej. Wstępną odpowiedzią na nią było pismo Głównego Konserwatora Przyrody z 21.12.2002 stwierdzające między innymi "Nadal trwa ustalanie stopnia nieprawidłowości w zakresie ochrony Drawieńskiego Parku Narodowego". Jak rozumiem, spotkanie w Drawnie 23.04.2002, wraz z wizją terenową, było elementem tych czynności. W naszej opinii spotkanie to w całej rozciągłości potwierdziło zarzuty będące przedmiotem skargi. Na wszystkich zlustrowanych powierzchniach, na których wykonane zostały zabiegi będące przedmiotem naszej skargi, zabiegi te zostały bowiem ocenione jako niewłaściwe.
Oczekujemy zatem ostatecznego, formalnego załatwienia przedmiotowej skargi, w formie ostatecznej oceny działań Dyrektora DPN będących przedmiotem skargi oraz informacji o wyciągniętych wnioskach. Z przypomnieniem o konieczności ostatecznego załatwienia tej skargi zwrócimy się w najbliższym czasie do Ministra Środowiska
Do wiadomości
- uczestnicy spotkania