Na naszych oczach rodzi się Zielony Śląsk

Przez dziewięć pandemicznych miesięcy 2020 roku, kiedy tematem nr 1 był Covid-19, mieszkańcy Górnego Śląska zajmowali się także inną, równie pilną sprawą.

Polscy liderzy The Climate Reality Project, Fundacji byłego wiceprezydenta USA Ala Gore'a, wraz z członkami stowarzyszenia BoMiasto przeprowadzili szereg spotkań, podczas których dwustu uczestników wypracowało postulaty dotyczące sprawiedliwej transformacji regionu.

Sprawiedliwa transformacja jest procesem zmiany społeczno-gospodarczej w regionach węglowych, którego celem jest powstrzymanie katastrofy klimatycznej - mówi Patryk Białas, stowarzyszenie BoMiasto. Polega na łagodzeniu skutków likwidacji górnictwa i energetyki opartej na węglu, a w jej centrum stoi człowiek, ze wszystkimi jego lękami, ale też nadziejami. Ten proces musi być zaplanowany we współpracy z tymi, którzy mogą paść jego ofiarą. Mówimy o solidarności społecznej, gdzie nikt nie zostaje bez pomocy.

Postulaty komentuje prof. dr hab. Piotr Skubała, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska: “Na początku 2021 roku grupa wybitnych naukowców na łamach „Frontiers in Conservation Science” wystąpiła z wezwaniem do światowych przywódców, akcentując, że ich apel nie jest wezwaniem do poddania się, ale ma być „zimnym prysznicem” dotyczącym stanu naszej planety. Jest on niezbędny, jeżeli chcemy uniknąć upiornej przyszłości. Realizacja postulatów sprawiedliwej transformacji Górnego Śląska spisanych przez grupę liderów Climate Reality Europe i stowarzyszenie BoMiasto też jest konieczna, aby życie w tym regionie nie zamieniło się w koszmar, który “może nam zgotować krótkowzroczność niektórych”.

Oto wszystkie postulaty, pod którymi podpisują się Ślązacy:

1 My, mieszkańcy Górnego Śląska, chcemy, by podstawą sprawiedliwej transformacji był dialog społeczny na wszystkich poziomach. Nikt nie powinien czuć się wykluczony.

2 Domagamy się przeprowadzenia odpowiedniej kampanii edukacyjnej, bo jest ona niezbędna, by dialog był skuteczny. Im więcej wiemy, tym mniej się boimy, a to przecież strach prowadzi do zamknięcia się na dialog.

3 Chcemy, by rozwiano obawy tych, którzy lękają się zmiany. Należy pokazać, jakie są alternatywy, czyli energetyka rozproszona i odnawialne źródła energii (OZE). Rozmawiać muszą osoby kompetentne.

4 Domagamy się szerokich konsultacji społecznych. Sprawa dotyczy każdego, dlatego wszyscy powinni współdecydować. Obecnie widać mocną polaryzację poglądów, gdyż w dialogu uczestniczą tylko najbardziej zaangażowani. Osoby pomijane mogą zaś poważniej odczuć późniejsze konsekwencje procesu.

5 Chcemy, by zmiana dawała nowe możliwości. Polski rynek fotowoltaiki prężnie się rozwija – to dla wielu osób szansa na zatrudnienie. Odpowiednie szkolenia w połączeniu z dobrze skierowaną akcją informacyjną z pewnością przyniosą efekty.

6 Domagamy się, by w ramach sprawiedliwej transformacji zapewniono wsparcie publiczne i prywatne w zakresie przekwalifikowania, zdobycia nowych umiejętności i zapewnienia pracy dla pracowników szczególnie poszkodowanych.

7 Oczekujemy, że zostanie przygotowany raport dotyczący górnictwa. Jakie funkcje i zawody je tworzą (również w firmach okołogórniczych). Trzeba sprawdzić, czy można je wykorzystać w sektorze OZE.

8 Domagamy się uwzględnienia tzw. projektów miękkich, związane z kapitałem ludzkim, a nie tylko z inwestycjami rozumianymi jako infrastruktura czy biznes. Wszak głównym elementem tej układanki są ludzie.

9 Żądamy szczerości! Trzeba uczciwie przyznać, że przemiana będzie bolesna. Ale daje perspektywę, jaką jest wizja zielonego Górnego Śląska w 2050 roku. Wierzymy, że po zakończeniu sprawiedliwej transformacji, będzie można w końcu odetchnąć pełną piersią. I co najważniejsze – czystym powietrzem.

pobierz informację jako pdf

Patryk Białas

Notka

Misją The Climate Reality Project, fundacji założonej przez byłego wiceprezydenta USA - Ala Gore'a, jest przyspieszenie rozwiązania globalnego kryzysu klimatycznego poprzez inicjowanie pilnych i koniecznych zmian we wszystkich obszarach życia społecznego. Dzięki szkoleniom, kampaniom i partnerstwu, liderzy na całym świcie otrzymują dostęp do narzędzi, know-how i sieci kontaktów, aby podejmować i wygrywać bitwy o klimat i sprawiedliwość społeczną. Siłą Fundacji są ludzie: dziś ponad 31 000 liderów Climate Reality mobilizuje społeczności w 170 krajach.