Zobacz także: [lista GATUNKÓW roślin, grzybów i zwierząt chronionych w Polsce] [Projekt nowelizacji tego rozporządzenia]
Uwaga ! ten akt prawny stracił ważność 2 sierpnia 2001 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA z dnia 6 kwietnia 1995 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. (Dz. U. z dnia 18 kwietnia 1995 r.)
Na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 114, poz. 492, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i z 1994 r. Nr 89, poz. 415) zarządza się, co następuje: § 1. Uznaje się za podlegające ochronie ścisłej następujące dziko występujące gatunki roślin: drzewa: 1)cis pospolity (Taxus baccata), 2)limba (Pinus cembra), 3)brzoza ojcowska (Betula oycoviensis), 4)jarząb szwedzki (Sorbus intermedia) i jarząb brekinia (Sorbus torminalis), krzewy i krzewinki: 5)kosodrzewina (Pinus mughus = Pinus mugo), 6)sosna błotna (Pinus uliginosa = Pinus mugo subspecies rotundata), 7)brzoza niska (Betula humilis) i brzoza karłowata (Betula nana), 8)woskownica europejska (Myrica gale), 9)wierzba borówkolistna (Salix myrtilloides) i wierzba lapońska (Salix Lapponum = Salix lapponum), 10)malina moroszka (Rubus chamaemorus), 11)wiśnia karłowata (Cerasus fruticosa = Prunus fruticosa), 12)szczodrzeniec zmienny (Cytisus albus = Chamaecytisus albus), 13)wawrzynek wilcze łyko (Daphne mezereum) i wawrzynek główkowy (Daphne cneorum), 14)rokitnik zwyczajny (Hippopha‰ rhamnoides = Hippophae rhamnoides), 15)kłokoczka południowa (Staphylea pinnata), 16)bluszcz pospolity (Hedera helix), 17)różanecznik żółty (Rhododendron flavum = Rhododendron luteum), 18)chamedafne północna (Chamaedaphne calyculata), 19)wrzosiec bagienny (Erica tetralix), 20)barwinek pospolity (Vinca minor), 21)wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum), 22)zimoziół północny (Linnaea borealis), rośliny zielne: 23)długosz królewski (Osmunda regalis), 24)pióropusznik strusi (Matteucia struthiopteris), 25)podrzeń żebrowiec (Blechnum spicant), 26)języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium), 27)salwinia pływająca (Salvinia natans), 28)skrzyp olbrzymi (Equisetum maximum = Equisetum telmateia), 29)widłakowate (Lycopodiaceae) - wszystkie gatunki, 30)poryblin jeziorny (Iso‰tes lacustris = Isoetes lacustris) i poryblin kolczasty (Iso‰tes setacea = Isoetes echinospora), 31)goździki (Dianthus) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem goździka kartuzka (Dianthus carthusianorum) i goździka kropkowanego (Dianthus deltoides), 32)łyszczec wiechowaty (Gypsophila paniculata), 33)lepnica litewska (Silene lithuanica), 34)pełnik europejski (Trollius europaeus), 35)pluskwica europejska (Cimicifuga europaea), 36)orlik pospolity (Aquilegia vulgaris), 37)tojady (Aconitum) - wszystkie gatunki, 38)powojnik prosty (Clematis recta), 39)sasanki (Pulsatilla) - wszystkie gatunki, 40)zawilec narcyzowy (Anemone narcissiflora) i zawilec wielkokwiatowy (Anemone sylvestris = Anemone silvestris), 41)miłek wiosenny (Adonis vernalis), 42)grzybienie białe (Nymphaea alba) i grzybienie północne (Nyhphaea candida), 43)grążel żółty (Nuphar luteum = Nuphar lutea) i grążel drobny (Nuphar pumilum = Nuphar pumila), 44)warzucha polska (Cochlearia polonica), 45)rosiczki (Drosera) - wszystkie gatunki, 46)rojniki (Sempervivum i Jovibarba) - wszystkie gatunki, 47)parzydło leśne (Aruncus silvester = Aruncus dioicus), 48)ostrołódka kosmata (Oxytropis pilosa), 49)groszek wschodniokarpacki (Lathyrus laevigatus) i groszek szerokolistny (Lathyrus latifolius), 50)kotewka - orzech wodny (Trapa natans), 51)len złocisty (Linum flavum) i len włochaty (Linum hirsutum), 52)dyptam jesionolistny (Dictamnus albus), 53)mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum), 54)arcydzięgiel litwor (Archangelica officinalis = Angelica archangelica), 55)mlecznik nadmorski (Glaux maritima), 56)pierwiosnka omączona (Primula farinosa), 57)pomocnik baldaszkowy (Chimaphila umbellata), 58)wielosił błękitny (Polemonium coeruleum = Polemonium caeruleum), 59)żmijowiec czerwony (Echium rubrum = Echium russicum), 60)pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna = Atropa belladonna), 61)lulecznica kraińska (Scopolia carniolica), 62)naparstnica zwyczajna (Digitalis grandiflora) i naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea), 63)gnidosz królewski (Pedicularis sceptrum-Carolinum = Pedicularis sceptrum carolinum) i gnidosz rozesłany (Pedicularis silvatica = Pedicularis sylvatica), 64)goryczki (Gentiana i Gentianella) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem goryczki trojeściowej (Gentiana asclepiadea), 65)niebielistka trwała (Sweertia perennis), 66)grzybieńczyk wodny (Limnanthemum nymphoides = Nymphoides peltata), 67)zerwa kulista (Phyteuma orbiculare), 68)lobelia jeziorna (Lobelia Dortmanna = Lobelia dortmanna), 69)ożota zwyczajna (Linosyris vulgaris = Aster linosyris), 70)szarotka alpejska (Leontopodium alpinum), 71)arnika górska (Arnica montana), 72)omieg górski (Doronicum austriacum), 73)dziewięćsił popłocholistny (Carlina onopordifolia), i dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis), 74)ostrożeń pannoński (Cirsium pannonicum), 75)wężymord stepowy (Scorzonera purpurea), 76)kosatka kielichowa (Tofieldia calyculata), 77)ciemiężyca (Veratrum) - wszystkie gatunki, 78)zimowit jesienny (Colchicum autumnale), 79)pajęcznica liliowata (Anthericum liliago), 80)lilia złotogłów (Lilium martagon), 81)szachownica kostkowata (Fritillaria meleagris), 82)śniedek cienkolistny (Ornithogalum Gussonei = Ornithogalum gussonei) i śniedek baldaszkowaty (Ornithogalum umbellatum), 83)szafirek miękkolistny (Muscari comosum) i szafirek drobnokwiatowy (Muscari botryoides), 84)śnieżyca wiosenna (Leucoium wernum), 85)śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis), 86)mieczyk błotny (Gladiolus paluster = Gladiolus palustris) i mieczyk dachówkowaty (Gladiolus imbricatus), 87)szafran spiski (Crocus scepusiensis = Crocus vernus subspecies vernus) 88)kosaćce (Iris) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem kosaćca żółtego (Iris pseudoacorus = Iris pseudacorus), 89)turówka wonna (Hierochloe odorata = Hierochlo‰ odorata), 90)ostnice (Stipa) - wszystkie gatunki, 91)storczykowate (Orchidaceae) - wszystkie gatunki, grzyby: 92)smardzowate (Morchellaceae) - wszystkie gatunki, 93)szmaciak (Sparassis) - wszystkie gatunki, 94)soplówka (Hericium) - wszystkie gatunki, 95)modrzewnik lekarski (Laricifomes officinalis), 96)flagowiec olbrzymi (Meripilus giganteus), 97)żagiew okółkowa (Polyporus umbellatus), 98)żagwica listkowata (Grifola frondosa), 99)szyszkowiec łuskowaty (Strobilomyces floccopus), 100)podgrzybek pasożytniczy (Xerocomus parasiticus), 101)purchawica olbrzymia (Langermannia gigantea = Calvatia gigantea), 102)sromotnikowate (Phallaceae) - wszystkie gatunki, porosty: 103)brodaczkowate (Usneaceae) - wszystkie gatunki, 104)granicznikowate (Stictaceae) - wszystkie gatunki, 105)pawężnicowate (Peltigeraceae) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem pawężnicy rudawej (Peltigera rufescens) i pawężnicy drobnej (Peltigera spuria), 106)tarczownicowate (Parmeliaceae sensu lato) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem pustułki pęcherzykowatej (Hypogymnia physodes), tarczownicy bruzdkowanej (Parmelia sulcata) i płucnicy islandzkiej (Cetraria islandica), 107)obrostnica (Anaptychia) - wszystkie gatunki, 108)błyskotka (Fulgensia) - wszystkie gatunki, 109)czasznik modrozielony (Icmadophila ericetorum), 110)chruścik (Stereocaulon) - wszystkie gatunki, 111)chrobotek (Cladina) - wszystkie gatunki. § 2. 1. W odniesieniu do dziko występujących roślin podlegających ochronie ścisłej, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3, zabrania się: 1)umyślnego niszczenia, zrywania, ścinania w całości lub części oraz pozyskiwania i wyrywania z naturalnych stanowisk, 2)zbywania, nabywania, przenoszenia oraz wywożenia za granicę w całości lub części w stanie świeżym lub przetworzonym. 2. Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie dotyczą wykonywanych czynności związanych z prowadzeniem racjonalnej gospodarki człowieka, a szczególnie: rolnej, leśnej i rybackiej. 3. Dopuszczalne jest ścinanie kłosów zarodnikowych roślin widłakowatych. § 3. 1. Jeżeli zmiany środowiska wywołane działalnością człowieka spowodują zagrożenie roślin podlegających ochronie ścisłej, wojewoda jest obowiązany, po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej komisji ochrony przyrody, podjąć stosowne działania w celu zapewnienia trwałego zachowania danego gatunku i jego stanowisk bądź zapobieżenia lub ograniczenia szkód. 2. Podejmowanie działań, o których mowa w ust. 1, może w szczególności dotyczyć: 1)utrzymywania tradycyjnych form użytkowania obszaru, na którym występuje zagrożony gatunek roślin, 2)kształtowania biotopu dla ochrony zagrożonego gatunku roślin, 3)zabiegów związanych z reprodukcją roślin. § 4. Uznaje się za podlegające ochronie częściowej następujące dziko występujące gatunki roślin leczniczych i przemysłowych: porosty: 1)płucnica islandzka (Cetraria islandica) krzewy i krzewinki: 2)porzeczka czarna (Ribes nigrum), 3)wilżyna ciernista (Ononis spinoza), 4)kruszyna pospolita (Frangula alnus), 5)bagno zwyczajne (Ledum palustre), 6)mącznica lekarska (Arctostaphylos uva-ursi), 7)kalina koralowa (Viburnum opulus), rośliny zielne: 8)paprotka zwyczajna (Polypodium vulgare), 9)kopytnik pospolity (Asarum europaeum), 10)pierwiosnka wyniosła (Primula elatior) i pierwiosnka lekarska (Primula officinalis = Primula veris), 11)marzanna wonna (Asperula odorata = Galium odoratum), 12)centuria pospolita (Centaurium umbellatum = Centaurium erythraea subspecies erythraea), 13)goryczka trojeściowa (Gentiana asclepiadea), 14)kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium), 15)konwalia majowa (Convallaria maialis = Convalaria majalis), 16)turzyca piaskowa (Carex arenaria), 17)turówka leśna (Hierochlo‰ australis), grzyby: 18)wszystkie gatunki, z wyjątkiem określonych w § 1 pkt 92-102. § 5. 1. Pozyskiwanie roślin dziko występujących lub ich części objętych ochroną częściową może odbywać się tylko na obszarach i w ilościach uzgodnionych przez zainteresowane zbiorem podmioty gospodarcze z Ministrem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. 2. Podmioty gospodarcze, które uzyskały zgodę na pozyskiwanie i obrót roślinami lub ich częściami, mogą dokonywać tych czynności wyłącznie przez osoby imiennie przez nie upoważnione. § 6. 1. Ograniczeń, o których mowa w § 5, nie stosuje się do: 1)zbioru grzybów w celach konsumpcyjnych, 2)usuwania grzybów niszczących materiały, budynki lub uniemożliwiających prowadzenie racjonalnej gospodarki, 3)zwalczania grzybów zagrażających zdrowiu lub życiu człowieka. 2. Przy zbiorze grzybów zabrania się rozgrzebywania ściółki leśnej. § 7. Traci moc rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz. U. Nr 27, poz. 134). § 8. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.