×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

20 sierpnia 2019
Ratujmy Rzeki
 

Pismo do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie suszy w Wielkopolsce

Stowarzyszenie Ekologiczne „Eko-Przyjezierze” zabiera ważny, merytoryczny głos w dyskusji o klęsce suszy na terenie Wielkopolski.

Gaj, 12 sierpnia 2019

Pan Minister Jan Krzysztof Ardanowski
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
ul. Wspólna 30; 00-930 Warszawa

Szanowny Panie Ministrze

Dokuczliwa susza jest zjawiskiem nawiedzającym niemalże każdego roku region Wielkopolski i Kujaw. Obniżony poziom wód gruntowych, wyschnięte cieki wodne, jeziora w których brakuje nawet 2- 5.5 m wody wobec stanu sprzed 20. lat, zdegradowane torfowiska i obszary wilgotne to zjawiska niemalże na stałe wpisane w funkcjonowanie przyrody i gospodarki regionu. Trzeba tu jednak wyraźnie powiedzieć, że konsekwencje przyrodnicze i gospodarcze warunkowane są nie tylko samym zjawiskiem najniższych sum opadów w kraju, lecz także wynikają z niefrasobliwego podejścia do przyrody w przeszłości, ale także niestety i w czasach współczesnych. Jakże często byliśmy i jesteśmy świadkami prac hydrotechnicznych (realizowanych do niedawna przez wojewódzkie zarządy melioracji i urządzeń wodnych) za pieniądze unijne, tzn. publiczne w ramach projektów odnowy (odbudowy) cieków wodnych w krajobrazie rolniczym. Z odnową nie miały one nic wspólnego. Polegały jedynie na pogłębieniu koryt, ich ofaszynowaniu i sprofilowaniu skarp. Doprowadziły do zniszczenia ostatnich elementów naturalnej retencji ekosystemowej, drenażu wód gruntowych, obniżeniu bioróżnorodności, zniszczeniu naturalnych filtrów wychwytujących biogeny (z tego powodu wiele cieków włączonych zostało do stref OSN).

Panie Ministrze,

Jako Stowarzyszenie żywotnie zainteresowani sprawami ochrony środowiska i racjonalnego użytkowania ich zasobów z zainteresowaniem śledzimy Pana aktywność w zakresie udzielania pomocy rolnikom poszkodowanym przez suszę i łagodzenia jej skutków w przyszłości. W pełni zgadzamy się z Pana diagnozą, że rozmiar suszy nie wynika tylko z niskiego poziomu opadów, lecz także z rabunkowego traktowania zasobów przyrody. Podobnie, jak Pan uważamy, że dążenie do uproduktywnienia każdego hektara kosztem tzw. marginesów ekologicznych (wodnych oczek śródpolnych, szuwarów, torfowisk, remiz, zadrzewień, itp..) było i jest błędem. Nie widzimy jednak w Pańskiej ofercie łagodzenia skutków suszy, która adresowana jest wprost do rolników mechanizmu finansowego motywujących do zachowania lub odtwarzania zniszczonych układów marginalnych.

Uważamy, że naturalna retencja ekosystemowa jest najskuteczniejszym sposobem na zatrzymywanie wody w górnych częściach zlewni, zwiększa bioróżnorodność biologiczną, nie ingeruje w dotychczasowe funkcjonowanie ekosystemów. Spowalnianie (zatrzymywanie) wód u źródeł i w górnych częściach zlewni to jednocześnie najskuteczniejszy sposób na ograniczanie zjawisk powodziowych w dolinach większych rzek. W ofercie adresowanej do spółek wodnych zbyt mało uwagi poświęcono pomocy finansowej odnośnie montowania i obsługi urządzeń spiętrzających i spowalniających spływ wód na małych ciekach wodnych.

Uważamy, że budowa dużych zbiorników retencyjnych w dolinach rzek nie jest dobrym pomysłem. Generowane są duże koszty na etapie budowy i eksploatacji zbiornika. Jego lokalizacja ma zdecydowanie niekorzystny wpływ na funkcjonowanie ekosystemu rzecznego i dużego fragmentu doliny). Sama zaś retencja wody w tych zbiornikach w żaden sposób nie przekłada się na retencję glebową na rolniczych obszarach wysoczyznowych. Nie bez znaczenia są też kwestie kumulowania się w zbiornikach retencyjnych dużej ilości zanieczyszczeń oraz ich szybkiego wypłycania i zamulenia się.

Trudno nam również zaakceptować zamiar wspierania finansowego montowania deszczowni bazujących nie tylko na zasobach wód podziemnych, ale i powierzchniowych. Co do istoty zagadnienia stoimy na stanowisku, że wysokociśnieniowe deszczownie (pracujące także w ponad 30ºC upałach) prowadzą do olbrzymiego marnotrawstwa wody, a także szkodzą nawadnianym uprawom. Uważamy, że pierwszym krokiem, powinna być inwentaryzacja wszelkich ujęć wód powierzchniowych i głębinowych oraz określenie rzeczywistej wielkości poboru wody i sposobu jej wykorzystania w nawadnianiu upraw. Zasoby wód głębinowych, podobnie, jak inne bogactwa geologiczne powinny podlegać ścisłemu koncesjonowaniu. Za niedopuszczalne uważamy wykorzystywanie wód powierzchniowych (zwłaszcza z jezior) i z drobnych cieków wodnych (kopanie tzw. głęboczków) do nawadniania. Warunki użytkowania funkcjonujących już deszczowni, podobnie, jak np. terminy i warunki stosowania nawożenia, czy stosowania pestycydów powinny być ściśle uregulowane. Uważamy wreszcie, że wspieranie finansowe budowy nowych deszczowni skonfliktuje społeczność rolników. Za publiczne pieniądze doprowadzimy do pogłębienia deficytu nie tylko wód gruntowych i powierzchniowych, ale także głębinowych (zasoby te także są ograniczone). Efekt będzie taki, że bardziej operatywni rolnicy, którzy postarają się o dofinansowanie, doprowadzą do pogorszenia warunków gospodarowania sąsiadom. Sprawią wreszcie, że obecnie funkcjonujące deszczownie (pobudowane ze środków własnych) staną się niewydolne – już dziś znane są liczne sygnały o obniżeniu się poziomu wód głębinowych na tyle istotnym, że studnie głębinowe okazują się zbyt płytkie. Hydrogeolodzy wskazują też na możliwość zanieczyszczenia i zeutrofizowania wód głębinowych wskutek budowy studni głębinowych.

Uważamy, że zasoby wód głębinowych powinny być nienaruszalne. Jako kluczowe dobro narodowe powinny służyć jedynie zapewnieniu potrzeb bytowych ludności oraz do produkcji zwierzęcej.

Szanowny Panie Ministrze,

Prosimy o potraktowanie naszego pisma, jako wyraz zaangażowania Stowarzyszenia na rzecz promowania i wspierania inicjatyw związanych z racjonalnym korzystaniem z zasobów przyrody.
Liczymy na konstruktywne odniesienie się do naszego pisma i odpowiedź z Pana strony, Wierzymy też, że nasze uwagi i propozycje będą pomocne w ostatecznym dopracowaniu jakże potrzebnego przecież planu ograniczania skutków zmian klimatycznych.


w imieniu
Stowarzyszenia Ekologicznego
„Eko-Przyjezierze”
Józef Drzazgowski

Do wiadomości:
1. Pan Andrzej Duda, Prezydent RP, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ul. Wiejska 10, 00-902 Warszawa.
2. Pan Mateusz Morawiecki, Premier RP, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Aleje Ujazdowskie 1/3, 00-001 Warszawa
3. Pan Jarosław Kaczyński, Prezes Prawa i Sprawiedliwości, ul. Nowogrodzka 84/86, 02-018Warszawa.
4. Pan Henryk Kowalczyk, Minister Środowiska, Ministerstwo Środowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa.
5. Pan Marek Gróbarczyk, Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, ul. Nowy Świat 6/12, 00-400 Warszawa.

Ratujmy Rzeki

Dalsza regulacja rzeki granicznej jest nieodpowiedzialna z punktu widzenia polityki środowiskowej i praworządności
czytaj całość
Organizacje ekologiczne spotkały się z komisarzem UE i wręczyły ponad 110 tys. podpisów
czytaj całość
Komunikat prasowy Koalicji Ratujmy Rzeki oraz Sióstr Rzeki Warszawa, KPRM  1.02.2024
czytaj całość
W pierwszy pełny dzień pracy nowego rządu przedstawiciele Koalicji Ratujmy Rzeki i Międzynarodowej Koalicji Czas na Odrę przyszli rano nad (...)
czytaj całość
29 czerwca 2023 roku w siedzibie Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego odbył się Okrągły stół odrzański.
czytaj całość
Informacja prasowa Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA
czytaj całość
więcej
2023-06-16
Stop bezprawiu nad Odrą!
2023-03-22
Jak uniknąć powtórki katastrofy ekologicznej na Odrze?
2023-03-19
Powstrzymajmy nową katastrofę w Odrze!
2023-03-13
Czy Wody Polskie stoją ponad prawem?
2022-08-09
Wspierajmy Ukrainę, nie białoruski reżim
2021-04-08
Spotkanie eksperckie on-line „Woda w mieście – jak ją zagospodarować
2021-03-22
Organizacje pozarządowe, naukowcy i politycy domagają się wstrzymania planów regulacji (...)
2021-03-17
Potrzebne moratorium na grodzenie i regulacje rzek przy realizacji wszelkich (...)
2021-03-16
Socrealistyczne monstrum znów zagraża Wiśle
2021-03-15
STOP dla regulacji i niszczenia Odry
2021-02-15
Zielona odbudowa dla rzek i dzikiej przyrody
2020-08-17
Nieznana i zaskakująca Odra i Szprewa
2020-07-27
Katastrofa w Baryczy. Akcja ratunkowa wciąż trwa
2020-07-25
Jaka powódź? Jesteśmy uratowani, a raczej ugotowani! Przekop Klucz-Ustowo cz. (...)
2020-07-22
Powódź - Apel Koalicji Ratujmy Rzeki
2020-05-29
3 razy W: Woda, Wiedza i Władza
2020-05-27
List KRR do kandydatów na Prezydenta RP.
2020-04-22
Odra Graniczna do zabetonowania
2020-04-06
Chrońmy rzeki, inwestujmy w kolej
2019-10-22
Rząd PiS kontynuuje budowę przekopu Mierzei Wiślanej
2019-09-29
Zakole A i inne, czyli zasypywanie zbiorników wodnych odpadami górniczymi
2019-09-26
Miejsce katastrofy na "Cz" - czyli zrzut nieoczyszczonych ścieków komunalnych (...)
2019-09-02
Awaria w oczyszczalni ścieków – katastrofa ekologiczna czy błąd systemu? (...)
2019-08-20
Pismo do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie suszy (...)
2019-07-11
Piotr Topiński: Przywracanie rzekom wolności
2019-06-25
Hydrotechniczne trupy inwestycyjne zamiast odpowiedzina katastrofę klimatyczną
2019-05-21
Hydrotechniczne rozwiązania to najczęściej iluzja bezpieczeństwa powodziowego
2019-03-31
„Wszystkie rzeki prowadzą do morza”.
2019-03-20
Z naturą czy przeciw niej – jak zapobiegać suszom i (...)
2019-03-01
Jak wygląda Przekop Mierzei z kapitańskiego mostka?
2019-02-28
Przekop Mierzei: jak za jednym zamachem zaszkodzić Przyrodzie, stracić dużo (...)
2019-02-18
Rząd nie słucha ani Komisji Europejskiej, ani samorządów. Rozpoczęła się (...)
2019-02-18
Skarga EKO-UNII do Komisji Europejskiej na rozpoczęcie Przekopu Mierzei Wiślanej
2019-01-24
Decyzja środowiskowa o przekopie Mierzei Wiślanej do zmiany
2018-12-13
Rzeka Białka niszczona ciężkim sprzętem!
2018-12-13
Protest przeciwko dewastacji rzeki Białki
2018-10-31
Przekarmione rzeki, duszący się Bałtyk
2018-10-16
Co przyniósł nam pierwszy Europejski Szczyt Rzek?
2018-07-18
Miliardy się rozpływają, a powódź nadal groźna
2018-06-22
Przyjazna ludziom i przyrodzie ochrona przeciwpowodziowa obszaru zlewni rzeki Odry (...)
2018-06-12
Krytyczna ocena projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły
2018-04-19
Żegluga łączy czy dzieli?
2018-03-27
Departament Ochrony... Środowiska Banku Światowego
2018-02-03
Zapora na Wiśle w Siarzewie zaskarżona przez obrońców przyrody
2018-01-02
Dewastacja przyrody. Tym razem na Wiśle, Królowej polskich rzek.
2017-12-07
Stanowisko reaktywne KRR na porozumienie ws. budowy stopnia wodnego Siarzewo
2017-12-01
Zrównoważona dewastacja rzek
2017-11-26
Rzeki to nie sztuczne, wyprostowane cieki, to żywe systemy
2017-10-06
Powódź w Elblągu – wrzesień 2017
2017-09-28
Kumiela – przykład negatywnej działalności hydrotechnicznej
2017-09-24
RATUJMY RZEKI
2017-09-04
Kajaki, spotkania, wykłady - Nysa Łużycka 2017
2017-08-07
Ochrona przeciwpowodziowa dorzecza Odry i Wisły, Szczecin 27 lipca 2017 (...)
2017-07-24
Ryby płaczą w polskich rzekach
2017-07-20
Bagna chronią przed milionami dolarów strat spowodowanych powodziami
2017-06-30
Opinia przyrodnika o polskich planach rozwoju żeglugi śródlądowej
2017-06-27
Nowe prawo wodne
2017-06-20
Budowa dróg wodnych sprzeczna z konstytucyjną zasadą zrównoważonego rozwoju
2017-06-15
Rzeki tętniące życiem
2017-06-08
KRR: Ostra krytyka planów kanalizowania polskich rzek
2017-05-25
Komentarz organizacji pozarządowych do projektu ustawy Prawo wodne
2017-05-19
Apel Koalicji Ratujmy Rzeki do Związku Stowarzyszeń Kongres Ruchów Miejskich
2017-05-18
Rząd zrujnuje rzeki? Są dowody, że nie musi być tak (...)
2017-05-12
Rzeki pogłębimy z Chińczykami, statki zbudujemy sami
2017-05-12
Na niemieckich rzekach i kanałach
2017-05-07
Bank Światowy zwiększa zagrożenie powodziowe na Odrze
2017-04-24
Wodne szaleństwo…
2017-04-04
Dwa krótkie słowa wielkim krokiem w stronę powodzi i dewastowania (...)
2017-03-21
Koalicja Ratujmy Rzeki do posłów i senatorów
2016-12-12
Zapłacz nad rzeką. Polskie rzeki – zagrożone dobro wspólne
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej